(Cảnh xuân Giang Nam)
Mười dặm bờ đê, một rừng hoa đào, ba nghìn đôi lứa uyên ương thế gian.
Cá sạo đương thì tươi ngon, rượu ngon sáo ngọc đẹp tựa hoa.
Qua hai mươi bốn nhịp cầu thấy một tửu lâu, ông lão kể chuyện vừa lúc kể đến đoạn ông vua nọ đi tìm bạn đời, người xung quanh ném vài đồng bạc vụn cho lão ông, cười nói:
– Lão ông kể chuyện hay lắm!
Lão nhân sung sướng nhặt nhạnh, đột nhiên nghe thấy một người nói:
– Mấy chuyện đó nghe nhiều nhàm quá, lão ông có thể kể mấy chuyện hấp dẫn xảy ra gần đây được không?
Lão nhân trước tiên nhặt xong đống bạc vụn, cho vào tay áo, rồi mới chậm rãi ngồi xuống, ánh mắt thần bí nhìn xung quanh, thấp giọng nói:
– Nếu muốn nghe chuyện nóng hổi, thì phải kể đến chuyện Tiễn gia chuyên thu thuế muối gả con gái đi, rất phô trương nha! Bạn rượu của lão nhân kiếm được chân tay sai cho nhà đó, nghe nói muốn chế tạo gấp một cái ***g chim khắc họa tiết hoa lá cây cối nên tốn không ít bạc trắng, của hồi môn vô cùng long trọng, ngay cả công chúa của Hoàng thượng cũng không thể nào so được với đoàn rước của hồi môn đó. Nếu mọi người có thể tận mắt chứng kiến cảnh đám cưới phô trương đó, thì mới thấy bản thân sinh ra không phí một đời người!
Một bên liền có người cười nhạo:
– Lão ông thật hồ đồ, Hoàng thượng làm gì có công chúa mà gả đi? Chỉ là năm đó Hoàng thượng cùng Hoàng hậu lấy vợ cho Thái tử, thiên hạ đều đại xá, chuyện đó thì làm sao có thể so sánh với một nhà thu thuế muối được?
Lão nhân cũng không tức giận, phe phẩy quạt, nói lại:
– Vị quan nhân này không biết rồi, thiên hạ giàu có, đất nước phồn thịnh, nhà nhà ai mà chả biết đúc gang, buôn muối, huống chi vùng Giang Nam sông Chiết? Người xưa nói trăm loài chim đều không bằng phượng hoàng, nhưng đối với Tiễn gia bây giờ chỉ là một cọng lông chân của con trâu mà thôi!
– Cho dù Tiễn gia vung tiền qua vai, nhưng mọi bảo vật trên trời dưới bể trong thiên hạ này chẳng phải đều thuộc về Hoàng thượng hay sao? Vì thế dù nhà đó có xa hoa đến mức nào, làm sao có thể so với Hoàng thượng được?
– Không sai, vị quan nhân này có biết rằng bảy phần tài vật thiên hạ, một phần là của Hoàng thượng, một phần là của Tiễn gia không? Đã nghe nói đến tướng quân trấn Nam ở Vân Nam chưa? Quan lớn một cõi, làm chủ cả vùng biên giới, vua cõi Tây Bắc nha! Tại sao người đó lại tài giỏi như vậy? Chính là vì một thánh chỉ giao quyền kiểm soát việc buôn bán muối cùng sắt một vùng cho y! Đất Tây Bắc vẫn còn đó, còn Giang Nam chúng ta, sắt với muối đầy rẫy lại bị rút cạn kiệt hết mọi tài nguyên, chờ đến khi Hoàng thượng khai thác xong, chắc chỉ còn da bọc xương!
Vị khách quan kia vẫn tỏ vẻ không phục, còn muốn đối đáp lại, đột nhiên nghe thấy tiếng ồn từ dưới tầng truyền lên, sau đó một đám quan binh tay cầm đao xông lên, hùng hổ tiến về phía ông lão kể chuyện:
– Bắt hắn!
Lão nhân liền sợ hãi, cầu xin:
– Quan gia, quan gia tha mạng! Tiểu nhân một không giết người, hai không phạm pháp……
Gã chỉ huy đám sai dịch sốt ruột muốn lập công, liền túm cổ ông lão:
– Còn dám nói không phạm pháp? Hoàng thượng đang đi vi hành vùng này, loại điêu dân nhà ngươi lại còn dám nói xấu mệnh quan triều đình trước mặt mọi người! Đại nhân chúng ta có lệnh, trong ngày hôm nay nghiêm cấm điêu dân xàm ngôn làm bẩn tai Hoàng thượng! Người đâu còn không mau bắt hắn lại!
Điều cần biết là nha môn ở vùng này rất xảo quyệt, bắt người trước hết phải đánh nhừ đòn, còn việc lên công đường chỉ là bày ra cho có thôi, nhốt người ta vào lao phòng để chờ người nhà đến hối lộ tiền bảo lãnh người ra ngoài tiền ăn chặn của người khác có ít hơn thường ngày thì người dân lại khổ, còn nếu nhiều hơn bình thường thì lại cẩn trọng kẻo bị lừa tiền. Có người lúc trong lao phòng bị cai ngục khi dễ, bị ngục tốt lừa bịp cướp tiền, ngày ngày bị bóc lột, đến khi ra tù rồi thì dù không có tội gì vẫn bị bắt lại. Lão nhân vừa nghĩ đến đó liền tức giận, vừa liều mạng chui xuống gầm bàn, vừa luôn miệng cầu xin bọn sai dịch:
– Mấy vị quan gia xin rủ lòng thương a, lão nhân nào dám nói hươu nói vượn? Quan gia, quan gia a……
Đúng lúc đó, mấy đồng bạc trong ống tay áo rơi xuống đất, bọn người nha môn kia lập tức xúm vào tranh giành, người thừa dịp chạy đi mất, mấy người co rúm lại sợ hãi, có người lại ngồi uống trà xem trò vui…… Bỗng nhiên một tiếng động lớn bất thường vang lên. Chủ quán có giao tình tốt với ông lão kể chuyện, nghĩ muốn bảo lão ông trốn đi nhưng lực bất tòng tâm, chỉ biết đứng một bên giậm chân, than thở:
– Ai da! Làm gì bây giờ! Phải làm sao bây giờ!
Đương lúc náo loạn, một người ngồi góc quán thở dài, thanh âm không lớn không nhỏ nói:
– Cái tên họ Lý đó vậy mà lại đi vi hành phương Nam, không biết rốt cuộc hắn có định phanh phui cái chết của Đông Dương vương ra không?
Thanh âm kia có điểm tao nhã khó nói, dù lời nói đầy kiêu ngạo, thập phần bất kính, nhưng vẫn không giấu được ý vị phong lưu.
Ngay sau đó, người ngồi bên cạnh nghe thấy lời đó, sợ gặp phiền toái, liền lùi vào trong góc. Mấy tên sai dịch đứng gần, lập tức trừng mắt quát:
– Ai dám gọi thẳng tên húy của Hoàng thượng?
Mọi người vừa quay lại, thấy hai người đang ngồi đối diện nhau ở góc quán. Người vừa nói nghiêng mình, y mặc áo khoác lụa trắng rộng thùng thình, thắt lưng cũng buộc lỏng lẻo, nhìn qua có điểm thanh cao, anh tuấn phi phàm. Có vẻ người nọ cũng thuộc hàng khá giả, khí chất đẹp như ngọc thanh tú lãnh đạm, chỉ nhìn qua cũng thấy được phong thái công tử quý tộc.
Còn người ngồi đối diện y thì mang vẻ mặt ảm đạm, khoảng hơn ba mươi tuổi, áo khoác tối màu, không rõ làm từ chất liệu gì, từ đầu đến cuối không nói câu gì, chỉ yên lặng ngồi, dường như không quan tâm đến xung quanh.
Sai dịch còn chưa hiểu chuyện gì đang xảy ra, liền cẩn thận suy nghĩ, rồi kinh sợ quát lớn:
– Ngươi là ai? Dám to gan bất kính với Hoàng thượng, xàm ngôn chuyện triều chính giữa thanh thiên bạch nhật!
Công tử lãnh tuấn kia cười nhat, vẻ mặt cực kỳ ngạo mạn:
– Lừa trên gạt dưới lén lút ăn tiền hối lộ, một lũ quan viên cấu kết với nhau ức hiếp dân thường miệng nói đường đường là Thiên triều, vậy mà ngay cả nguyên tắc bảo vệ dân như phòng đê chống lũ cũng không biết. Cứ tình hình này, nếu Nguyệt Thị tộc vùng lên, Tây Uyển động thủ, thì người Trung Nguyên cứ chuẩn bị phá tường thành ra đầu hàng đi là vừa.
Miệng lưỡi y vô cùng lưu loát, âm điệu cũng rất tốt đẹp ngũ quan trên khuôn mặt cùng dáng người có nét rõ ràng tươi sáng, chắc chắn là người nước khác. Gã chỉ huy đám sai dịch nóng lòng lập công, giờ nếu như còn quơ được gian tế của ngoại quốc, lập tức có thể thăng quan ba cấp bởi vậy chẳng thèm nghĩ ngợi nhiều, trừng mắt quát:
– Còn đứng đấy làm gì? Mau bắt lấy tên dị tộc này!
Tiếng đao rút khỏi vỏ leng keng mấy tiếng, khách uống trà vừa thấy tình thế không ổn, liền cuống cuồng chạy trốn. Ngay lúc đó, bàn trà bị xô đổ, chén bát rơi xuống đất vỡ vụn, chủ quán kinh sợ, chỉ lo chui xuống gầm bàn trốn, ngay cả khách trà đi về không trả tiền cũng mặc.
Lúc tên chỉ huy sai dịch định tóm lấy công tử kia, nam tử áo xám ngồi đối diện y liền vung tay phi đũa. Thời điểm đó không nhanh không chậm, lũ sai dịch liền thấy hoa mày chóng mặt, trước mặt chỉ mơ hồ một khoảng không vô tận. Lúc bọn chúng thoát khỏi ảo ảnh, hai người kia đã biến mất.
– Q…… Quỷ a! – Tên sai dịch mới nhậm chức sợ tới mức hét ầm lên.
– Quỷ cái đầu mẹ ngươi! – Tên chỉ huy gào lên. – Đó rõ ràng là khinh công trình độ cao siêu. Gần đây có sứ đoàn Nguyệt Thị đến đây sao? Theo ta, nói không chừng chính là gian tế Nguyệt Thị! Chúng ta mau về bẩm báo với đại nhân!
Đám người xung quanh lưỡng lự đáp lại, rồi vội vàng bỏ chạy. Thế nhưng vẫn có một tên nhớ đến ông lão kể chuyện, tìm không thấy lão đâu liền kinh hô:
– Lão già kia đâu rồi?
Chỉ thấy đám giấy tờ còn ở trên bàn, còn người đã biến mất lúc nào. Tên chỉ huy sốt ruột nói:
– Ai biết! Chắc thừa lúc chạy trốn rồi. Phi! Một lão già làm sao đáng giá như chuyện kia được, đi mau!
Đám người đáp lời, rồi cả bọn tức tốc hồi phủ bẩm báo, như sợ chỉ cần chậm trễ một chút thì công lao sẽ bị đoạt mất vậy. Chủ quán run rẩy chui từ dưới gầm bàn ra, thấy cảnh tượng hỗn độn bàn ghế nằm chỏng chơ, chén bát bị đập vỡ, liền vỗ đùi than khóc:
– Ôi cha ông cụ kị nhà tôi ơi……
Nói đến ông lão kể chuyện kia, ông bị nam tử áo xám thuận tay túm áo lôi đi. Lão nhân bị dọa cho ngây người, chỉ thấy xung quanh mây mù không biết đây là đâu, lúc hồi phục tinh thần thì đã thấy đứng trong một con hẻm vắng vẻ. Công tử áo trắng quan sát lão ông từ trên xuống dưới:
– Lão ông này đừng nói là bị dọa cho hóa điên rồi chứ?
– Trác Ngọc, ăn nói tử tế một chút.
– Lộ tổng quản, – Trác Ngọc phủi phủi tay áo, cười nói. – Miệng lưỡi ta sinh ra đã vậy, không liên quan đến ngươi.
Lộ Cửu Thần lại im lặng. Tuy vậy cũng không toát ra khí phách ‘ta với ngươi mỗi người một ngả’, hắn chỉ đứng yên chỗ cũ. Lão nhân kia cũng biết điều, biết được mình gặp được cao nhân, vội vàng quỳ lạy:
– Ân nhân, lão nhân không biết phải tạ ơn ngài thế nào đây!……
Trác Ngọc định đỡ lão dậy, ai ngờ Lộ Cửu Thần kéo phắt lão lên, thản nhiên nói:
– Không cần cảm tạ, thuận tay thôi.
Lão nhân vẫn không ngớt cảm tạ, Trác Ngọc nghe đến mức mất dần kiên nhẫn, Lộ Cửu Thần vội vàng cáo biệt lão ông, rồi thở dài:
– Tham quan hoành hành ức hiếp dân chúng, chẳng phải chuyện tốt đẹp gì.
Trác Ngọc nhíu mày:
– Cho nên ta mới nói, nếu huy động hết nguồn nhân lực của Tây Uyển đi càn quét Trung Nguyên, khả năng thành công cũng không nhỏ.
Vấn đề này Lộ Cửu Thần cùng y đã thảo luận qua rất nhiều lần, hắn đã hoàn toàn buông xuôi ý định xâm lược này, chỉ nhẹ nhàng phản bác một câu:
– Trung Nguyên đất rộng của nhiều, hơn nữa lại nền móng vững chắc, ngươi là Trác quốc sư danh không chính ngôn không thuận, đừng nghĩ đến việc lấy đá chọi đá nữa.
Lời này đúng là chọc vào tổ ong vò vẽ, Trác Ngọc trừng mắt, ngữ khí giận dữ liên thanh phản bác lời hắn:
– Ta danh không chính ngôn không thuận thì làm sao? Mang tiếng là vua mà để tình trạng này diễn ra thì có đáng chém hay không? Nếu ngươi là dân thường, ngươi sẽ mong một người như thế nào trị vì? Ngươi muốn một người danh chính ngôn thuận đến bóc lột ngươi hay là một người danh không chính ngôn không thuận đến cho ngươi ăn no mặc ấm? Dân chúng sống tốt thì nước mới có thể phát triển, Lộ tổng quản danh chấn giang hồ chẳng lẽ lại không hiểu được tâm tư của người dân?
Lộ Cửu Thần tròn mắt há mồm:
– …… Biết thế nhưng……
Trác Ngọc lập tức chặn họng hắn:
– Hơn nữa, dù ta có danh không chính ngôn không thuận, lúc ta còn cầm quyền, quan lại trên dưới Tây Uyển không kẻ nào dám ăn đút lót làm giàu bản thân! Riêng về điểm này, ngươi đừng nghĩ đến chuyện so đo với ta!
– …… Ta sai rồi. – Một lúc sau, Lộ Cửu Thần thốt ra, vẻ mặt ôn hòa. – Chúng ta đổi chủ đề khác đi. Không phải ngươi nói muốn chế dược hay sao? Đi nhanh kẻo tiệm thuốc đóng cửa.
Sử sách có ghi lại rằng, tuy rằng đời sau nói Kiền Vạn Đế từng nhiều lần đến thăm phía Nam sông Trường Giang, nhưng thực tế khi còn tại vị, hắn chỉ đi vi hành miền Nam đúng một lần.
Lý Ký thực ra không phải là kiểu hoàng đế thích phô trương, lần vi hành phương Nam duy nhất đó cũng không quá khoa trương, đơn từ Ti lễ giám trình lên hắn cũng tự mình xem qua, kế hoạch vi hành cũng là hắn sắp xếp, quan lại theo sau chỉ chờ sai phó mà thôi. Khi đi theo hầu hoàng đế, vì muốn lấy lòng bề trên, quan viên địa phương thường cướp đoạt kỳ trân dị bảo khắp nơi, vì vậy mỗi lần vi hành miền Nam đều phát sinh chuyện thâm hụt ngân quỹ. Ngày trước, Tiên đế đi vi hành, quan viên đều hiến tặng mỹ nữ, Vương quý phi cũng bằng cách này mà tiến cung, có thể nói việc này đã trở thành truyền thống, để lại hậu họa lâu dài, nhưng không thể dứt bỏ.
Kiền Vạn Đế đến đây lần này, chỉ sai phó người bí mật điều tra tên tuổi mọi danh y trong dân gian. Tuy rằng bí mật truyền lệnh, nhưng trong dân gian làm gì có chuyện bí mật, một đồn mười, mười đồn trăm, người người rộ lên việc mua chuộc danh tiếng, quan viên cũng vì muốn lấy lòng mà cũng giả mạo tên tuổi danh y rồi trình lên. Cái chuyện đục nước béo cò, lừa trên gạt dưới, không từ thủ đoạn này, quả thực đầy nhan nhản.
Ngày thứ mười vi hành miền Nam, tiến vào địa phận phủ Dương Châu, đám quan viên từ trên xuống dưới đều đến bái kiến, náo loạn cả ngày. Tối muộn hôm ấy đến phủ Tiễn gia, vàng bạc nhiều như nước sông, cả một tòa phủ đệ trang trí tựa như hoàng cung, ánh sáng lấp lánh, màu sắc rực rỡ.
Kiền Vạn Đế thấy vậy liền hiểu ra được nhiều điều. Thu thuế muối là chức quan béo bở đến mức nào, hắn là người biết rõ. Tham một chút cũng không phải quá đáng, dù tham nữa cũng không có cách gì nói được, không làm vậy thì ngươi biết làm gì khác? Huống chi tòa phủ đệ này không phải cứ có mấy vạn bạc là có thể xây nên được, tiền thuế muối này nhiều hơn bình thường là cái chắc.
Hắn vừa nghĩ liền giận tái mặt, đúng lúc đó Minh Đức đang say ngủ trong xe tỉnh lại, hiếu kỳ nhìn ngó cảnh tượng xung quanh. Dọc hai bên đường có trồng cây ăn quả, cây đào kia quả sai trĩu chịt, hương thơm lừng. Minh Đức muốn với tay hái, tên quan thu thuế muối liền tự tay hái xuống một quả ngon nhất tặng cho y. Minh Đức nhận lấy nhưng không ăn, chỉ cầm trong tay ngắm nghía, vừa ngắm vừa cười khanh khách, có vẻ rất sung sướng.
Kiền Vạn Đế cũng không muốn quấy rầy niềm vui của tiểu tử kia, thấp giọng hỏi:
– Thích không?
Minh Đức gật đầu.
– Thích nơi này không?
Minh Đức lại gật đầu, rồi nói thêm một chữ:
– Ân!
Kiền Vạn Đế cười cười, không nói gì thêm.