Bản thân Thẩm Tiêu nắm chắc lá bài phòng thân, cũng không lo lắng bà ta làm gì: “Được.”
Nhà của bà cụ thật ra ở ngay sau cửa hàng, đẩy cửa ra đi vào, chính là về nhà. Trong bóng đêm, bà cụ thắp ngọn nến, ánh sáng xua tan đi bóng tối, lộ ra bộ mặt thật trong phòng… căn phòng này rất nhỏ, ước chừng chỉ mấy mét vuông, góc sáng sủa đặt một cái giường, bên cạnh giường chính là phòng bếp kiểu mở rộng, sau đó một góc khác là nhà vệ sinh độc lập. Cả phòng không có cửa sổ, khiến không gian có vẻ rất nặng nề.
Sau khi bà cụ đóng cửa lại, nói: “Cô biết đầu bếp, chắc hẳn không phải người thuộc về nơi này.”
Khi Thẩm Tiêu muốn tìm cớ giải thích, chợt nghe bà cụ tiếp tục nói: “Nơi này là thế giới tầng dưới cùng, nguồn thức ăn là thuốc dinh dưỡng pha nước uống thống nhất. Nếu nói trên thế giới này chỗ nào còn có sự tồn tại của đầu bếp, có lẽ chỉ có những người của tầng cao nhất có vốn nuôi dưỡng, cho nên cô trốn từ phía trên xuống phải không?”
Thẩm Tiêu vẫn lựa chọn giả ngu giống khi ở đồn công an: “Tôi không biết. Hình như tôi đã quên rất nhiều chuyện.”
Bà cụ thấy trong mắt cô không có một sự kinh hoảng, ngược lại khắp nơi lộ ra mê mang, tuy rằng không tin lời của cô, nhưng biết là hỏi không ra.
“Cũng muộn rồi, nếu tối nay cô không có chỗ ở thì ngủ ở chỗ tôi đi.” Bà ta mời.
Thẩm Tiêu không muốn dễ dàng nợ ân tình của người ta như thế, huống chi bà cụ này đối với cô mà nói vẫn là người xa lạ: “Vẫn không nên quấy rầy bà, tôi có chỗ ngủ rồi.”
Chỗ cô nói chính là cửa lớn của đồn công an. Nơi này buổi tối có người phụ trách, cửa mở ra, tổng thể mà nói quả thật an toàn hơn nơi khác.
Vì thế sau đó ba ngày kế tiếp, buổi tối Thẩm Tiêu đều ngủ ở cửa đồn công an, về phần ban ngày, cô sẽ đi dạo khắp nơi một chút, tìm hiểu một vài tin tức. Cuối cùng, cô hiểu biết một vài lịch sử loài người xuống đáy biển từ một buổi học lịch sử của trường tiểu học gần đấy.
Ước chừng hơn chín mươi năm trước, khi đó loài người còn sống ở trên mặt đất. Đột nhiên trong một đêm mặt trời bạo động, người từng bị mặt trời phơi nắng sẽ mắc bệnh kỳ lạ. Mọi người không có cách nào, đành phải chuyển nơi sống xuống dưới lòng đất, mở đường hầm và thành lũy.
Vốn dĩ cho rằng như vậy có thể tiếp tục sống, nhưng mặt trời bạo động mang đến không chỉ có tật bệnh, còn có sóng thần và động đất. Lúc ấy mọi người cho rằng chống đỡ qua sóng thần và động đất là có thể sống sót. Nhưng ai biết, tai họa càng lớn hơn cả sóng thần và dải địa chấn đến… nổ hạt nhân.
Năng lượng hạt nhân đáng sợ cỡ nào mọi người đều biết, lúc trước một quả bom nguyên tử làm cho cả Hiroshima trăm năm không có một ngọn cỏ, người trở nên dị dạng. Uy lực của nổ hạt nhân lại tương đương gấp 400 lần uy lực của bom nguyên tử, nơi bị hạt nhân ô nhiễm, đương nhiên không còn thích hợp để loài người ở lại. Vì thế, không gian sinh tồn của vài quốc gia đã bị đè ép, lập tức muốn thông qua vũ khí mạnh để đoạt lấy đất đai của nước khác.
Tai họa còn chưa hoàn toàn trôi qua, vì tranh đoạt không gian sinh tồn, chiến tranh bắt đầu bùng nổ.
Chính thứ gọi là ‘Sau khi súng vang lên, không có người chiến thắng’. Vũ khí nóng điên cuồng phá hủy quê hương của loài người, làm cho diện tích lớn trái đất bị ô nhiễm, những thứ này khiến động đất xuất hiện dồn dập, không ít nơi không bị vũ khí hạt nhân oanh tạc cũng bắt đầu xuất hiện phóng xạ. Nhà khoa học phỏng đoán đây là sự bảo vệ mình đến từ trái đất, loài người khiến trái đất bị tổn thương, trái đất sẽ bắt đầu đuổi loài người đi.
Ngay khi mọi người vô cùng tuyệt vọng, có nhà khoa học phát hiện khoáng sản mới ở trong chỗ sâu vỏ trái đất, khoáng sản này không chỉ có thể chống đỡ phóng xạ, hơn nữa mật độ lớn đến mức có thể chống được áp lực của nước biển, vì thế các quốc gia lúc này mới hiệp nghị ngưng chiến, bắt tay di chuyển loài người may mắn còn tồn tại từng bước xuống biển.
Mấy chục năm tiếp theo, loài người đã di chuyển toàn bộ vào trong biển, mà đại lục thì đã mấy chục năm không có người dám đặt chân, chỉ có người máy bị phái đi sẽ đúng giờ đến bề mặt trái đất điều tra tình huống.
“Thật đúng là điên cuồng.” Thẩm Tiêu nghe thấy đoạn lịch sử này dù làm người đứng xem cũng cảm thấy hết hồn hết vía. Có đôi khi lịch sử, còn không thể tưởng tượng hơn tiểu thuyết cổ tích. Có người sẽ vì nước nhà đại nghĩa anh dũng hiến thân, mà có vài người vì quyền lợi trong lòng vặn vẹo, ý đồ phá hủy đồng tộc.
Sau khi hiểu hết những lịch sử này, Thẩm Tiêu trở lại quảng trường tiếp tục tìm công việc, vận may của cô khá tốt vừa tới đã phát hiện một thông báo tuyển dụng mới… tuyển người hái rong biển.
Thẩm Tiêu nghĩ đến ngọc Tị Thủy (ngọc tránh nước) trên người mình, trong lòng có một suy nghĩ.
Vì thế thông qua địa chỉ tuyển dụng ghi trên thông báo, cô đi đến nơi đó, khi cô đến, phát hiện phía trước đã có mười mấy người đến đây.
Đoàn người thay phiên xếp hàng điền tư liệu, khi đến lượt Thẩm Tiêu, cô hỏi: “Trước kia tôi chưa làm công việc giống vậy thì có được không?”
Nhân viên thông báo tuyển dụng ngẩng đầu nhìn cô một cái: “Biết bơi không?”
“Biết.” Lúc trước ở hoang đảo, có đôi khi phải xuống nước, thường xuyên qua lại nên biết.
“Biết bơi là được, quần áo lặn xuống nước là đặc chế, chỉ cần cô biết bơi điều khiển hướng thân thể là được. Trước tiên cô làm kiểm tra sức khỏe, thể năng đủ tư cách, đến lúc đó công ty sẽ có huấn luyện.” Người nọ vừa nói, vừa cho cô một tấm thẻ, bảo cô đi vào kiểm tra sức khoẻ.
Thân thể Thẩm Tiêu khỏe mạnh, dưới sự kiểm tra thể năng, cơ bản đủ tư cách. Sau khi trúng tuyển bước đầu, cô và những người thông qua kiểm tra thể năng khác thay đồ lặn xuống nước, bị đưa đến cuối hành lang của tòa kiến trúc.
Cuối hành lang là một cánh cửa thép to, bọn họ vừa đến, cửa thép chậm rãi mở ra, sau khi cửa mở, bên ngoài lại là một không gian vô cùng rộng lớn. Cũng giống vậy, cuối không gian này lại là một cánh cửa lớn.
Đoàn người đi qua tổng cộng sáu cánh cửa lớn, trong tai nghe truyền đến mệnh lệnh mới: “Cài một đầu dây xích bên cạnh lên một đầu trụ sắt ở eo mọi người.”
Đám người Thẩm Tiêu vừa nhìn, trong thùng đựng hàng bên cạnh đúng là đựng dây xích. Mọi người cùng dựa theo lời trong tai nghe mà làm.
Đợi khi bọn họ cài xong, cánh cửa lớn thứ ba trước mắt ầm ầm một tiếng, chậm rãi mở ra, nháy mắt vô số nước biển lập tức tràn vào. Đám người Thẩm Tiêu mặc đồ lặn trên người, đầu tiên là bị nước xộc tới, sau một trận choáng váng đầu hoa mắt mới dần dần thích ứng. Sau khi ổn định, Thẩm Tiêu mới phát hiện bên ngoài cánh cửa này chính là đáy biển rộng u ám.
Lúc này tai nghe trong đồ lặn truyền đến một giọng nói của đàn ông: “Kế tiếp chính là mọi người rửa sạch rong biển và sò hến ở tường ngoài. Có dây xích cài vào, mọi người không cần lo lắng bị mạch nước ngầm kéo trôi đi. Cảm thấy có nguy hiểm, thì lập tức bám dây xích trở về.”
Ban đầu Thẩm Tiêu chưa quen, cô đi theo mọi người bơi ra bên ngoài cửa. Ra cửa lớn, cô quay đầu nhìn, chỉ thấy trước mắt là đống đồ vật to lớn đen sẫm bao phủ ở trên đỉnh đầu của cô, loáng thoáng có thể nhìn thấy là hình dáng của một tòa lầu hình vuông.
Đây là nơi cư trú hiện tại của loài người.
“Đi, nhanh đi hái rong biển. Bọn họ thu 100 cân rong biển 1 điểm tín dụng, những con sò này cũng là 100 cân 1 điểm tín dụng. Chúng đều là tiền, nếu chúng ta làm nhanh, một ngày mười mấy điểm tín dụng không ít đâu.” Người dẫn đầu nói trong bộ đàm.
Đối với thứ như điểm tín dụng, Thẩm Tiêu tạm thời còn chưa có khái niệm. Một tay cô cầm lấy dây xích cài ở bên hông, một mặt tới gần bên ngoài tường.
Bên trên bức tường phía ngoài lộ ra ở trong nước có không ít rong biển và con sò bám lên. Thẩm Tiêu mang theo hai cái lưới to bên người, bên trái là đựng rong biển, bên phải là đựng con sò, dù sao có sức nổi, ngược lại không cần lo lắng vấn đề sức nặng.
Trái lại, bọn họ càng phải chú ý chính là, công việc ở dưới nước hết sức buồn tẻ, đặc biệt là vừa quay đầu, thấy sau lưng là biển sâu tối đen vô tận, con người rất có thể sẽ bị những sự sợ hãi này đánh sập. Thẩm Tiêu cũng có hơi không dám nhìn, chỉ có thể vừa hái rong biển và nhặt sò vừa nghĩ những thứ này có thể làm gì ăn, lấy đó giảm bớt sự sợ hãi trong lòng cô.
Lần này thu hoạch kéo dài cả buổi sáng, mãi cho đến khi mọi người nhận được mệnh lệnh bảo bọn họ trở về từ tai nghe, mọi người mới trở về.
Thu hoạch của Thẩm Tiêu là hơn 80 cân rong biển cùng mấy cân sò. Không có cách nào, sức hút của vỏ sò trên vách tường quá lớn, nếu muốn gỡ xuống phí rất nhiều sức. Trước đó sau khi cô thử, phát hiện giá cả thấp hơn, sau đó dứt khoát từ bỏ vỏ sò.
Sau khi kiểm sát viên bảo cân những gì bọn họ thu hoạch, nói: “Thu hoạch vượt qua 80 cân ở lại, còn lại kết toán xong rồi đi đi.”
Những người bị cho nghỉ việc không nghĩ tới còn có ranh giới đạt tiêu chuẩn, một đám bỗng chốc than thở, mà người lưu lại thì may mắn trong lòng.
Còn không đợi bọn họ vui mừng xong, thì lại nghe thấy kiểm tra viên nói: “Hiện tại người vượt qua 80 cân thay trang bị, theo tôi vào phòng tâm lý.”
Thì ra hái rong biển không chỉ phải hoàn thành nhiệm vụ, còn phải xem có thể xảy ra vấn đề tâm lý hay không. Nếu có người có vấn đề sợ hãi biển sâu, vậy đương nhiên không thể đảm nhiệm công việc này.
Dưới hai đợt sàng lọc, mười mấy người đến trước đó cuối cùng chỉ còn lại có bảy tám, Thẩm Tiêu là một trong số đó.
80 cân rong biển và mấy cân vỏ sò, cuối cùng tiền công nhận được không đến một điểm tín dụng. Thẩm Tiêu vẫn dùng 0. 5 điểm tín dụng đổi một túi thuốc dinh dưỡng pha nước uống, đồ cô mang đến ăn hết rồi, hiện tại cũng chỉ có thể dựa vào thứ này để sống sót.
Uống một bao thuốc dinh dưỡng, Thẩm Tiêu lại trở lại cửa đồn công an nghỉ ngơi.
Ngày hôm sau, cô tiếp tục đi hái rong biển. Mặc dù có kinh nghiệm làm việc ngày đầu tiên, nhưng bởi vì ngày đầu tiên vận động quá mức làm cho cơ thể sưng đau, hiệu suất cũng không phải rất cao, khó khăn lắm được 90 cân rong biển, miễn cưỡng có thể đổi hai túi thuốc dinh dưỡng.
Cũng may ngày thứ ba tình huống bắt đầu chuyển biến tốt đẹp, trong lượng cô thu gom bắt đầu tới ba con số, đào được chi phí hai túi thuốc dinh dưỡng mỗi ngày, còn dư lại một ít, tuy rằng chỉ một chút nhưng không thể khinh thường.
“Tiếp tục như vậy cũng không phải cách.” Uống thuốc dinh dưỡng uống đến miệng gần như không còn hương vị Thẩm Tiêu thấy hoài niệm xiên thịt dê của thế giới trước.
Nói đến xiên thịt dê kia, sau khi cô biết thân phận của lão Vương thì từng một lần hoài nghi thịt dê đó sở dĩ không có mùi, có thể có liên quan tới cách mổ dê của ông ta không.
Có vài động vật khi còn sống biết mình sắp bị mổ, sẽ bởi vì sợ hãi mà tiết ra hoóc-môn tương ứng, làm cho chất thịt giảm xuống, khi một người xuống tay đủ nhanh, có phải động vật đó sẽ không thể tiết ra những hoóc-môn kia không? Chỉ tiếc, cô vẫn chưa có cơ hội thử xem lý luận này có chính xác hay không.
Lại một lần nữa ý nghĩ thay đổi thức ăn đánh sâu vào trong đầu, Thẩm Tiêu quyết định xuống tay với rong biển và sò của công việc hái rong biển mà mỗi ngày cô làm…
Cũng không phải là tất cả rong biển và sò đều có thể ăn được, cũng may trong các đồng nghiệp có một người thợ lành nghề. Người kia có thể phân biệt những thứ này, sau khi Thẩm Tiêu xin ông ta chỉ bảo một phen, cuối cùng khi nộp hàng lên, bản thân để lại một phần nhỏ rong biển và sò có thể ăn được.
Có nguyên liệu, không có nồi cũng không được. Thẩm Tiêu nghĩ tới nghĩ lui, cuối cùng gõ cửa nhà bà cụ bán kẹo.
Sau khi bà cụ mở cửa, Thẩm Tiêu thoáng có chút ngượng ngùng nói: “Tôi muốn hỏi mượn bà phòng bếp, có thể chứ?”
Nhìn thấy cô cầm gì đó trên tay, trên mặt bà cụ lộ ra nụ cười như hoa cúc, vừa bảo cô vào nhà vừa nói: “Đây là muốn làm canh rong biển à?”
“Vâng.”
“Vừa lúc tôi cũng đã lâu không ăn rồi, nếu cô chịu chia cho tôi một ít, tôi có thể cho cô mượn nhà bếp miễn phí.” Bà cụ nói.
“Chuyện này không thành vấn đề.” Thẩm Tiêu mang rất nhiều rong biển về, chính là vì điều này.
Nấu canh sò rong biển cũng không phiền, cơ bản có nồi có tay là được. Có lẽ chỉ phải chú ý lượng muối thôi, nhưng việc này không làm khó được Thẩm Tiêu.
Đợi canh nấu xong rồi dọn cơm, bà chủ chú ý tới trên bàn đặt hai phần canh.
“Không nghĩ tới cô còn có bệnh sạch sẽ.” Bà cụ còn nói giỡn.
“Sao có thể chứ.” Thẩm Tiêu vừa đưa đũa cho bà ta vừa nói: “Khẩu vị của hai chúng ta không giống nhau, tôi ăn nhạt bà không ăn được, bà ăn mặn tôi cũng không chịu nổi, cho nên làm hai phần.”
“Sao cô biết biết tôi ăn mặn?”
“Cái này… trong rèn luyện cơ bản đầu bếp hàng ngày, phải đối đãi khác biệt đối với những vị khách khác nhau. Tuy bà không muốn thừa nhận, nhưng người lớn tuổi vị giác thoái hóa không thể đảo ngược, chỉ có đồ ăn khẩu vị nặng mới có thể kích thích vị giác. Chỉ mong đêm nay phần canh này có thể khiến bà vừa lòng.” Thẩm Tiêu đẩy canh tới trước bà cụ nói.
Không nghĩ tới người trẻ tuổi trước mặt sẽ nói ra những lý lẽ này, bà cụ cảm thấy có chút mới lạ, lại có hơi hoài niệm. Bà ta cúi đầu uống ngụm cạnh, hương vị tươi mặn nóng hổi quả thật có làm cho bà ta có xu hướng giải phóng sự thèm ăn.
“Không tệ.” Bà cụ gật đầu nói: “Xem ra cô vẫn có chút bản lĩnh. Ngoại trừ làm món này, cô còn biết món gì?”
Đối với loại này câu hỏi kiểu này, hơi không chú ý sẽ bị dụ nói ra. Thẩm Tiêu hỏi ngược lại: “Xem bà muốn ăn gì, nói ra có lẽ tôi có thể làm mà cũng không chắc.”
“Thịt kho tàu, cô biết không?” Bà cụ nói.
“Nếu ngay cả món ăn này còn không biết, vậy tôi có tư cách gì tự xưng là đầu bếp chứ.” Thẩm Tiêu nói.
“Rất tự tin.” Bà cụ nở nụ cười: “Thịt heo chỉ có những người của tầng trên mới có cơ hội ăn, cho dù như vậy, phần lớn người có cơ hội ăn được cũng không nhiều. Người nấu thịt kho tàu ngon, tôi cũng chỉ biết mấy người.”
“Chuyện như này, dù tôi mồm mép nói ba hoa chích chòe đi nữa, cũng không bằng bà tự mình thử xem có thật không. Nhưng mà, bà nói nơi này là tầng dưới cùng, chắc là không ăn được thịt heo nhỉ.” Thẩm Tiêu nói, lời này của cô thật ra cũng là thử.