1.
Hôm nay lại là ngày nấu và chia mỡ heo định kì một tháng một lần. Trong những năm đói kém, đây là một sự kiện trong đại mà chỉ làng tôi mới có. Mẹ đuổi tôi và em trai em gái ra ngoài, đi vào phòng một mình.
Sau hàng loạt tiếng chặt, thái ‘binh binh, bang bang’, mùi thơm hấp dẫn từ mỡ lợn thoát ra từ căn phòng.
Mẹ tôi đang một mình làm việc ở chiếc bếp lò cao ngang đầu người. Bà không cho phép bất cứ một ai vây xem, bởi vì đây là kỹ thuật thắng mỡ độc nhất vô nhị của bà.
Tôi đi đến bức tương bao quanh nhà, thấy những người trong thôn đang nằm la liệt. Ai cũng gầy đét, da vàng bủng, cả người sưng vù. Trời chưa sáng nhưng bọn hộ đã mang chậu, lọ để đổi lấy mỡ heo.
Trong chậu có đủ thứ linh tinh. Có vỏ cây, lá liễu, rau răm, bồ công anh còn cả thắt lưng da, bột ngô và đất Quan Âm. Mẹ tôi đưa quy định, lấy vật đổi vật, một cân đồ ăn đổi được một cân mỡ heo. Cho dù thức ăn có gì, chỉ có thể ăn được, đều sẽ được đổi.
Đây chính là mỡ heo đó. Mỡ heo thơm ngát, trắng bóc mê người đấy. Không nhắc những năm thiên tai, ngay cả trong giai đoạn bình thường, liếm một miếng thôi cũng cảm thấy quá đã, sống không còn gì tiếc nuối.
Vì vậy, mồng 1 hàng tháng, trước cửa nhà tôi đều nhốn nháo rất nhiều người. Nhưng tôi luôn cảm thấy mẹ tôi quá thiện lương, hơi giống như thánh mẫu vậy.
Bà không cho anh em chúng tôi ăn mỡ lợn này mà đưa hết cho người ngoài. Còn chị em chúng tôi chỉ được ăn những đồ ăn được đổi lấy này. Ngửi thấy mùi thức ăn ngon ở nhà hàng xóm, em gái tôi khóc lóc thảm thiết.
Tôi lén vào phòng thắng mỡ định trộm một thìa mỡ heo trong lò lại bị mẹ tôi phát hiện, đạp ngã xuống đất: "Mày định bắt chước thằng cha đã chết kia, chỉ nghĩ đến bản thân mà không thèm nghĩ tới người khác, muốn hại cả nhà sao?"
Tôi nhịn đau không khóc bởi vì tôi thấy bà nói không đúng chút nào, tất cả người trong thôn đều nói sai rồi. Người cha đã mất tích kia rõ ràng là người đối xử với chúng tôi tốt nhất trên thế giới này, sao lại có thể hại chúng tôi chứ?
Từ sau nạn đói đến giờ, trong nhà không có ai chết cả, vẫn ăn uống no đủ, béo tốt, chẳng phải là công lao của ba sao?
Hơn nữa, nếu như bắt buộc phải đổi mỡ heo cho người khác tại sao không đổi lấy mấy thứ tốt như dầu, gạo, thịt gì đó chứ?
Hạn hán trầm trọng hai năm liền, ngay cả một miếng bánh bao hấp nhỏ bằng một mì trắng cũng có thể khiến người ta tranh giành đến mức xẩy ra án mạng. Vậy sao một cân đất quan âm có thể đổi một cân mỡ heo chất lượng cao chứ?
2.
Khi mẹ đang thắng mỡ, tôi dẫn em Hai mang cân, cân đồ mà dân làng mang tới. Tôi cân đồ còn em Hai ghi chép. Đến khi chế dầu xong, tôi đưa giấy tờ và mẹ sẽ dựa vào thứ tự trên đó để chia dầu.
Cho dù yêu cầu đổi dầu có thể nói là cực thấp nhưng không có mấy hộ có thể đưa được một cân đồ ăn.
Hạn hán hai năm, chẳng có nhà nào còn lương thực. Chỉ có trưởng thông đứng ở hàng đầu tiên có cầm một một hũ sành đựng chừng nửa lon kê.
"Mãn Ny Nhi à, hôm nay phải mấy giờ mới có thể bắt đầu chia mỡ đây? Có thể vào giục mẹ cháu được không? Em trai Tam Trụ của cháu sắp không xong rồi, cần có mỡ heo cứu mạng. Nhà bác cũng chỉ có thằng con trai này thôi, cũng đâu thể để bác tuyệt hậu đúng không"
Tôi cau mày, khi thắng mỡ tuyệt đối không thể đi vào quấy rầy. Hơn nữa, hiện tại có rất nhiều gia đình mất người thân chứ đừng nói đến việc người nhà thôn trưởng tuyệt hậu chứ?
"A, tôi nói này thôn trưởng, sao đến bây giờ nhà ông vẫn còn kê chứ? Thì ra lúc đó ông ép chúng tôi giao hết lương thức rồi tự mình giấu một ít đúng không?" Chú Lý hàng xóm bắt đầu chỉ trích ông ta.
"Ai giấu? Ai giấu hả?" Cái tên hèn nhát ăn nói linh tinh.
Chú Lý định đứng dậy ầm ĩ thêm nhưng lại ngã ngồi xuống đất. Bởi vì đói bụng lâu ngày, cả người sưng phù, chắc ông ấy cũng phát hiện nói chuyện thì cũng đang lãng phí sức lực đang không còn bao nhiêu.
Tôi cười thầm trong bụng, mấy năm trước, hai người này còn cùng một phe nhưng bây giờ lại có thể trở mặt thành thù. Thôn trưởng cũng không nói thêm lời nào, ôm chặt hũ sứ của mình.
"Chị, cái này không phải là của ba..." Lời của em Hai bị tôi chặn lại. Dĩ nhiên tôi cũng nhận ra, chỗ kê trong hũ kia chính là loại kê mà ba tôi đã trồng được kia.
Nạn hạn hán phát sinh nửa năm trước, vào một buổi tối, thôn trưởng dẫn theo chú Lý và một nhóm thanh niên đến nhà tôi lục tung cả nhà. Ngôn Tình Tổng Tài
Sau khi lục lọi khắp nơi, và họ tìm thấy một lọ đựng kê nhỏ nhíu giấu dưới gạch lát sàn. Sau đó, ông ta còn đấm đá ba tôi: "Còn dám giấu lương thực riêng. Tần Thủ An, cậu chờ bị phê bình đi!"
Ba tôi đứng dậy và giận dữ hét lên: "Mấy người là đồ không lương tâm, mấy người sẽ bị trời trừng phạt, gặp báo ứng!"
Mẹ tôi tát ông ấy một cái, cười nói: "Trưởng thôn, ông cứ mang đến nhà ăn tập thể cho mọi người ăn đi. Thủ An không hiểu chuyện nhưng tôi hiểu mà!"
Chỗ kê kia bị cưỡng chế tịch thu nhưng mà tôi không ngờ rằng lại bị sung vào nhà thông trưởng rồi.
"Kê, một cân bốn lạng, sáu tiền!" Tôi cố tình dịch chuyển quả cân để thiếu đi hai lạng.
Trưởng thôn nghe vậy thì lên tiếng cầu khẩn: "Mãn Ny Nhi, hình như có hơi ít thì phải, cháu cân lại cho ông nhé!"
Tôi không thèm để ý đi về phía người kế tiếp. Em Hai ghi số cân hạt kê mà ông ta có vào vị trí cuối cùng.
Nếu như ông ta không muốn để gia đình mình bị tuyệt tự thì e rằng chỉ có thể cầu nguyện mẹ tôi nhanh chóng thắng mỡ xong đi.
Tôi hỏi bà ấy: "Có thể đừng cho thôn trưởng mỡ heo được không ạ? Ông ta chính là kẻ đầu sỏ ep ba phải rời đi!"
"Phải cho chứ! Hơn nữa còn phải cho nhiều. Hạn hán, ai cũng không dễ dàng, trong nhà ông ta cũng chỉ còn một đứa con. Thật sự đáng thương!"
Câu trả lời của mẹ khiến tôi cảm thấy khó hiểu không thôi. Rốt cuộc vì lý do gì mà bà ấy luôn lo nghĩ cho người khác, thậm chí không thèm quan tâm đến người nhà chứ?